Gèr de Heus en Wim
Boersma
|
Op
29 mei 2003 zal de Heemkundevereniging het tweede
lustrum vieren. Tien jaar ontwikkeling van een
vereniging, die zich kan verheugen in grote
belangstelling. Verwacht wordt dat ook heel wat
oud-Houthemers van de partij zullen zijn. |
De dag zelf begint om
10.00 uur in de nieuwe Holle Eik aan de Onderstestraat en zal
om 17.30 uur na een gezellig samenzijn worden afgesloten door
de voorzitter Jos Lodewick. In het kader van dit lustrum zal
er van 29 mei tot 3 augustus in het St. Gerlachmuseum in de
Norbertinessenhof en in het Château een tentoonstelling zijn
van het werk van Charles Eyck in zijn relatie met ons
dorp.
De Heemkundevereniging ontstond in de nasleep van
allerlei activiteiten die samenhingen met de zorg rond het
landgoed St. Gerlach, dat de parochie door een legaat van
Baron Robert de Selys de Fanson ontving. Toen Lardinois
pastoor was in Houthem ontstond een conflictsituatie tussen de
pastoor en het toenmalig kerkbestuur over enkele
aangelegenheden over het landgoed. Enkele kerkmeesters traden
terug en om toch voortgang te behouden werd een werkgroep
ingesteld. In de periode 1982-1991 was deze onder leiding van
Gèr de Heus belast met het dagelijks beheer van het landgoed
en met de opdracht een bestemming ervoor te vinden. De leden
waren A. Sluysmans (secretaris), A. Wöltgens, J. Donners en de
heer Willems namens het bisdom. Onder deze werkgroep
ressorteerden diverse commissies die zich bezig hielden met
zaken als het beheer van de landbouwgronden, de tuinen, het
kasteel zelf, de geschiedenis van het landgoed en de
archeologische vondsten, die zouden worden gedaan.
De
werkgroep kwam tot een groot aantal initiatieven om het
landgoed veilig te stellen als centrum voor de door de eeuwen
heen in stand gebleven Gerlachus-verering en als cultuurbezit.
Een groot probleem werd echter gevormd door de noodzaak een
zodanige bestemming voor het landgoed te vinden, dat deze geen
afbreuk zou doen aan het heiligdom van St. Gerlach en
voldoende levens-vatbaar zou zijn om de noodzakelijke
medefinanciering door de overheid te verkrijgen.
Toen
in de jaren ´89-´90 bleek dat de activiteiten moesten worden
overgedragen aan de Stichting tot Behoud van St. Gerlach werd
de werkgroep overbodig. Een aantal activiteiten bleef echter
doorlopen, onder andere de archeologische opgravingen. Onder
een aantal dorpsgenoten leefde de wens om de verworven kennis
over landgoed en Houthem te bewaren. Gezocht werd naar een
mogelijkheid om die werkzaamheden voort te
zetten |
|
Eind tachtiger jaren ontwikkelden zich onder de vlag
van de Historische Kring Valkenburg-Heuvelland initiatieven om
te komen tot de oprichting van Heemkundeverenigingen. Zo
ontstond ook in Houthem de wens om tot een vereniging te
komen. Enkele leden van de voormalige werkgroep en enige
andere enthousiastelingen namen hiertoe het voortouw. Een
extra element hierbij werd de viering van het achtste
eeuwfeest van Sint Gerlach. Mede door de werkzaamheden
hiervoor, waarbij velen betrokken waren, nam de belangstelling
hand over hand toe. Was er in eerste aanleg alleen nog maar
sprake van een Werkgroep ‘Houthems Verleden’, in de loop van
1992 wijzigde zich dit in Heemkundevereniging Houthem-St.
Gerlach in oprichting.
Léon Willems schreef 26 januari
1993 in Heuvelland: “Ook Houthem krijgt een eigen
Heemkundevereniging”. Gemeld werd, dat op vrijdag (29 januari
1993) in Franciscusoord de heemkundevereniging zou worden
opgericht. Tijdens deze bijeenkomst zou Camille Oostwegel een
uiteenzetting geven over zijn plannen voor de restauratie van
een deel van het gebouwencomplex. Het eerste exemplaar van de
biblografie “Houthem en St. Gerlach in de literatuur” van
Fons Heijnens werd aan burgemeester C. Nuytens overhandigd.
De opbrengsten van deze bibliografie vormden nadien een
gezonde financiële basis voor de jonge
vereniging.
Eenmaal vereniging geworden moest er
natuurlijk een gekozen bestuur komen. Op 13 april 1993 vond
de eerste algemene ledenvergadering plaats waar, op voordracht
van het interimbestuur, bestaande uit Gèr de Heus, Fons
Heijnens, pastoor Jos Keulers, John Odekerken en P. Odekerken,
Jos Lodewick werd gekozen als voorzitter. Er meldden zich 57
leden aan. Een van de toegezegde activiteiten zou het verenigingsblad worden, waarvan het eerste
nummer echter pas in juni 1994 verscheen. De hierin opgenomen
ledenlijst laat dan bijna 100 namen zien!
Inmiddels
zijn we de eenentwintigste eeuw ingegaan, hebben we er een
website bij en mogen ons verheugen in een fors
ledental.
Het logo van de vereniging laat huisjes zien,
gelegen aan een stroompje.
Huisjes met bewoners, die
hun dorp een warm hart
toedragen. |