Eerste lustrum
Jos
Lodewick
De viering van het eerste lustrum van onze
vereniging ligt alweer enige maanden achter ons. Maar het
geeft nog steeds een goed gevoel om eraan terug te denken. Het
was een stralende dag, die 29e maart. Meer dan 700 mensen
kwamen naar de fototentoonstelling kijken en een deel
ervan maakte de 'historische' wandeltocht door Houthem. (Dat
laatste kan natuurlijk altijd nog, de route is duidelijk
beschreven en voor wie geen wandelboekje heeft,
we hebben nog een aantal exemplaren, verkrijgbaar bij het
bestuur.)
De reacties van de mensen waren zeer
positief. Veel (oud-)Houthemenaren ontmoetten elkaar weer
na soms lange tijd. Velen herkenden op foto's reeds lang
vergeten klasgenoten en ook anderszins leidde menige foto tot
het weer bovenkomen van vaak diep weggezonken herinneringen.
Ontbrekende namen bij foto's werden in de loop van de middag
op vele plaatsen ingevuld. En hier en daar werden wat
correcties ten aanzien van de onderschriften aangebracht. Ook
kwamen er van verschillende zijden nog aanbiedingen van
foto's. In totaal heeft de activiteit ongeveer duizend foto's
opgeleverd! Een woord van dank aan de mensen die foto's
beschikbaar stelden is hier wel op zijn plaats, evenals aan
degenen die de tentoonstelling voorbereidden en uiteraard ook
aan eenieder die op enigerlei wijze hand- en spandiensten
verricht heeft om de dag in de Holle Eik zo succesvol te laten
verlopen.
Terugblik Na vijf jaar is het een
goede gelegenheid om eens terug te kijken naar de activiteiten
van de vereniging in de voorbije periode. Van meet af aan
heeft de vereniging zich mogen verheugen in de belangstelling
van velen die in de geschiedenis en de ontwikkeling van
Houthem geïnteresseerd zijn. Bij de oprichtingsvergadering in
januari 1993 meldde zich spontaan een zestigtal leden aan. En
dat aantal groeide gestaag; na een jaar werd de magische grens
van honderd leden bereikt en momenteel zijn reeds circa
tweehonderd mensen (en enige instellingen) lid van de
heemkundevereniging. Naast het organiseren van
(dia-)lezingen en informatiebijeenkomsten werden ook wat
meer omvangrijke projecten ter hand genomen. In het eerste
jaar werd de uitgave verzorgd van de bibliografie van
Houthem. Wat aanvankelijk gestart was als het
samenstellen van een literatuurlijst van publicaties over
Houthem, resulteerde in een omvangrijk boekwerk van grote,
welhaast wetenschappelijke waarde voor de verdere bestudering
van Houthems verleden. In menige plaats in de omgeving wordt
met enige afgunst naar dit product gekeken! De belangstelling
was enorm, meer dan 500 exemplaren werden verkocht. En de
resterende voorraad slinkt gestaag. De presentatie ging
vergezeld van een fraaie expositie van oude
ansichtkaarten.
In het jaar daarna
ging de van begin af aan gekoesterde wens in vervulling om een
verenigingsblad uit te geven. In juni 1994 werd het
eerste 't
Sjtegelke huis aan huis bezorgd in Broekhem, Geulhem
en Houthem. En sindsdien ontvangen de leden ieder halfjaar een
goed verzorgde periodiek. Een vaste kern van redacteuren,
aangevuld met 'gelegenheidsauteurs', zorgt voor de
totstandkoming ervan.
Ook werden er diverse
excursies verzorgd. De koepelgrot in Geulhem
werd bezocht. Menigeen die hier in zijn jeugd vaker
rondgedoold had, was voor het eerst sinds lange tijd weer in
de gelegenheid deze momenteel voor het publiek niet
toegankelijke ruimte nog eens te bezoeken. Vanzelfsprekend
leverde dit weer de nodige herinneringen op. Eveneens in
Geulhem werden we uitgenodigd voor een bezoek aan het
'kasteeltje' Geulzicht. Voor velen was het de eerste
gelegenheid om dit prachtig gelegen, enigszins mysterieuze
bouwwerk te bezichtigen. Een ander historisch gebouw dat
bezocht werd, was het voormalige klooster Geerlingshof
in Broekhem. Gebouwd als woning door generaal Da Ceva
kreeg het verschillende bestemmingen. Vanaf het einde van de
veertiger jaren herbergde het de volkshogeschool, later het
instituut Driekant. Inmiddels is het ook gebruikelijk
geworden 's zomers een excursie te organiseren naar historisch
interessante plaatsen in de omgeving. Zo werd een bezoek
gebracht aan het museum van de heemkundevereniging 'Im
Göhltal' in Kelmis, in het voormalige neutrale Moresnet en
aan het zeer oude plaatsje Limbourg.
Vorig jaar bezochten
we het Roerdalmuseum in St. Odiliënberg en de ernaast
gelegen basiliek; vervolgens werden we rondgeleid door het
witte stadje Thorn. |
|
Voor dit jaar staat een bezoek aan het
restauratie-atelier Limburg en de abdij Rolduc,
gevolgd door een wandeling door Herzogenrath op het
programma.
Een activiteit die zeker niet onvermeld mag
blijven is de enthousiaste medewerking van vele leden aan de
archeologische opgravingen rondom het complex Sint
Gerlach, die voorafgaand aan de restauratie plaatsvonden.
Niet alleen bij het vaak minutieus doorzoeken van de bodem
werd hulp geboden, maar ook bij het schoonmaken en sorteren
van de vele vondsten. En daarna volgde het grote puzzelwerk:
uit de enorme hoeveelheid scherven en stukjes werden diverse
schotels, kannen, kruiken enz. geheel of gedeeltelijk
gereconstrueerd!
Toekomst Naast een terugblik is het ook een
goed moment om vooruit te kijken naar de toekomst. Wat willen
we als vereniging verder gaan ondernemen? Daarbij komt de
vraag naar boven wat de steeds groeiende belangstelling van
mensen voor de geschiedenis van hun eigen omgeving, hun heem
veroorzaakt. Komt het door het beschikbaar hebben van steeds
meer vrije tijd? Is het een tijdverschijnsel dat mensen
geïntrigeerd raken door de vraag waar en hoe hun voorouders
leefden, of hoe het er in hun huidige woonplaats vroeger aan
toe ging? Of is het gewoon nostalgie, heimwee naar vroegere
tijden? Wat de reden ook is, het lijkt duidelijk dat
heemkunde- (en andere historische) verenigingen in een
behoefte voorzien. Dat geldt zeker ook voor onze vereniging
gezien het nog steeds groeiend aantal leden. Verheugend in dit
verband vinden we het dat ook vele 'nieuwe' inwoners van
Houthem zich als lid aanmelden en uiteraard geeft het veel
voldoening te constateren dat menig 'oud-Houthemenaar' via de
heemkundevereniging een band met zijn of haar geboorteplaats
wil behouden. Bij de toekomstige activiteiten van de
vereniging willen we dan ook hiermee waar mogelijk rekening
houden.
Uiteraard blijven we
informatieve bijeenkomsten organiseren, waarbij we graag van
leden suggesties krijgen over interessante onderwerpen. Ook de
excursies blijken goed aan te slaan, dus daar gaan we mee
door. Verder is het plan opgevat in een van de komende jaren
een fotoboek van Broekhem, Geulhem en Houthem uit te
geven. (Foto's zijn nog steeds welkom!) Ook willen we graag
samenwerken met andere verenigingen of stichtingen om dingen
te realiseren. Zo zijn we samen met de stichting 'de
Rotswoning' bezig om de Calvariekapel bij de kluis op te
knappen en toegankelijk te houden. Andere kapellen en
wegkruisen kunnen wellicht volgen. Een aantal mensen
verleent medewerking aan het samenstellen van een
woordenboek van groot-Valkenburg, een initiatief van de
'Sjtiechting Vallekebergse Dieksjonaer'. Het is de bedoeling
om hierin, naast het 'Vallekebergs', ook de dialecten van de
omringende dorpen, voor zover die afwijken, op te
nemen. Een ander aandachtsveld is het bieden van
ondersteuning aan mensen die met onderzoek of de
publicatie van de resultaten ervan bezig zijn. Bij voldoende
belangstelling bestaat de gelegenheid om betaalbare cursussen
te organiseren, bijvoorbeeld op het gebied van
stamboomonderzoek. Gezamenlijk hiermee bezig zijn versterkt
vaak het doorzettingsvermogen dat nodig is om tot resultaten
te komen. Ook het interesseren van de jongere generatie
voor de lokale geschiedenis rekent de vereniging tot haar
taak. Wellicht dat in samenwerking met de basisschool
hier mogelijkheden liggen.
Zoals u ziet zijn er nog
voldoende activiteiten op touw te zetten om de doelstellingen
van de vereniging te verwezenlijken en daardoor de leden van
de vereniging datgene te bieden waarvoor ze lid zijn geworden.
Hiervoor zijn echter ook actieve (bestuurs-)leden nodig. Tot
nu toe heeft het bestuur steeds de nodige ondersteuning van
leden gekregen bij het organiseren van activiteiten (zoals
bijvoorbeeld de foto-tentoonstelling, de uitgave van 't
Sjtegelke' enz.). We vertrouwen erop ook in de komende jaren
nooit tevergeefs een beroep op uw medewerking te doen, immers
zonder uw actieve inbreng kan ook onze vereniging niet
functioneren. Graag zouden we in contact komen met mensen
die nu of na een poosje het bestuur willen komen versterken,
zodat ook voor continuïteit naar de toekomst toe gezorgd
wordt. Dan kunnen we vol vertrouwen uitzien naar het volgende
lustrum in het volgende
millennium. |